ระบบการผสมพันธุ์

ระบบการผสมพันธุ์
ระบบการผสมพันธ์
การผสมพันธุ์ไก่ให้ประสบความสำเร็จนั้นขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ และการถ่ายทอดทางพันธุกรรมจากพ่อ – แม่พันธุ์ไปสู่รุ่นลูก
สำหรับการถ่ายทอดทางพันธุกรรม ถ้าเราผสมพันธุ์โดยใช้พ่อ – แม่พันธุ์แท้ หรือลงเหล่า จะให้ลูกเก่งประมาณ 50 – 60 % เกิดขึ้นเนื่องจากลักษณะยีนเด่นจากพ่อ – แม่พันธุ์ จะสามารถข่มลักษณะด้อย ทำให้ลูกไก่ที่ได้จะแสดงลักษณะเด่นออกมา แต่แสดงออกมาไม่ได้ 100 % เนื่องจากยังมีบางลักษณะที่ยีนเด่นยังข่มลักษณะด้อยได้ไม่หมด
ถ้าเราผสมพันธุ์โดยใช้พ่อพันธุ์ที่เป็นไก่พันธุ์แท้ ผสมกับแม่พันธุ์ที่เป็นไก่ลูกผสม หรือ พ่อพันธุ์ที่เป็นไก่ลูกผสม ผสมกับแม่พันธุ์ที่เป็นไก่พันธุ์แท้ จะให้ลูกเก่งประมาณ 20 – 30 % เนื่องจากจะมียีนเด่นจากฝั่งพ่อพันธุ์ หรือแม่พันธุ์ฝั่งเดียวที่จะไปข่มลักษณะด้อยของฝั่งตรงข้าม
ถ้าเราผสมโดยใช่พ่อ – แม่พันธุ์ที่เป็นไก่ลูกผสมทั้งคู่ จะให้ลูกเก่งประมาณ 10 – 20 % เนื่องจากไม่มียีนเด่นที่จะสามารถข่มยีนด้อยได้ ดังนั้นลักษณะยีนจะกระจายตัวอาจจะมีไก่เก่งเกิดขึ้นเพียง 1 -2 ตัว หรืออาจจะไม่มีไก่เก่งเกิดขึ้นเลย
ระบบการผสมพันธุ์สัตว์ (mating systems) แบ่งได้เป็น 2 ประเภท
1. การผสมพันธุ์แบบเลือดชิด (Inbreeding)
เป็นการผสมระหว่างสัตว์ที่เป็นเครือญาติกัน เช่น พ่อผสมลูก / แม่ผสมลูก / ลูกที่เกิดจากพ่อแม่เดียวกันผสมกัน (Full-sib) / ลูกที่เกิดจากพ่อเดียวกันแต่คนละแม่ หรือ แม่เดียวกันแต่คนละพ่อมาผสมกัน (Half-sib) / การผสมในสาย (Line breeding) เพื่อให้ได้ไก่สายพันธ์แท้ต้องผสมให้ได้อย่างน้อย 3 – 4 รุ่น

การผสมพันธุ์แบบเลือดชิด (Inbreeding)
ข้อดี
- ได้ไก่สายพันธุ์แท้ (ลงเหล่า)
- สามารถคัดเลือกลักษณะที่ไม่ดีออกจากฝูง เช่น จิตใจไม่ดี
- สามารถถ่ายทอดพันธุกรรม (เชิงชน, ความเก่ง, จิตใจ) ไปสู่รุ่นลูกได้ดี
- สามารถถ่ายทอดพันธุกรรมได้สม่ำเสมอ
ข้อเสีย
- การเจริญเติบโตไม่ดี
- ระบบสืบพันธุ์ไม่ดี
- ความต้านทานโรคต่ำ
- อัตราการตายสูง
- โอกาสได้ไก่เก่งน้อย
2. การผสมข้าม (Outbreeding)
เป็นการผสมระหว่างสัตว์ที่ไม่เป็นเครือญาติกัน หรือไม่มีความสัมพันธ์ทางสายเลือดกัน หรือเป็นสัตว์พันธุ์เดียวกัน เช่น พันธุ์ไทยพนัสผสมพันธุ์ไทยตราด หรือต่างพันธุ์กัน เช่น พันธุ์ไทยผสมพันธุ์เวียดนาม, พันธุ์พม่าผสมพันธุ์เวียดนาม เป็นต้น

การผสมข้าม (Outbreeding)
ข้อดี
- ได้ไก่ลูกผสมที่มีลักษณะเก่งกว่าพ่อแม่ (แต่ต้องเกิดจากการผสมพันธุ์ระหว่างพ่อแม่สายพันธุ์แท้เท่านั้น)
- การเจริญเติบโตดี
- ความสมบูรณ์พันธุ์ดี
- ความต้านทานโรคสูง
- อัตราการตายต่ำ
- โอกาสได้ไก่เก่งมาก
ข้อเสีย
- พันธุกรรมดั้งเดิมสูญหายไป (ความเก่ง)
- เกิดความหลากหลายทางพันธุกรรม
- ทำพันธุ์ต่อได้ยาก ทำไก่เก่งได้ยาก